۲۴ ارديبهشت ۱۴۰۱
خاطرات دوران اصلاحات (۱۳)چهارشنبه ۳۰ / مهر / ۷۶
دیروز نامه‌ای از مهندس مصطفی میرسلیم خطاب به رئیس جمهور رسید. امروز آقای خاتمی جواب نامه را نوشت. رئیس جمهور در حاشیه نامه نوشته بود: «جناب آقای ابطحی، ملاحظه فرمائید. نامه آقای میرسلیم حاوی نكاتی است كه می‌تواند تحلیل‌ها و ذهنیت عقبه آن را نشان دهد، گرچه در نیت خیر نویسنده آن شكی ندارم. پاسخی تهیه شده است تا اگر صلاح است ارسال شود. كپی پاسخ و اصل نامه دریافتی بایگانی شود. خاتمی ۳۰/۷». گزیده‌ای از دو نامه فوق را ذیلا نقل می‌كنم.
«حجت‌السلام والمسلمین جناب آقای سید محمد خاتمی دامت بركاته
با سلام و احترام به استحضار می‌رساند:
علاقه‌مندی ما به موفقیت جناب عالی در سمت قانونی ریاست جمهوری، ملهم از عشق وعلاقه ما به سربلندی و عزت اسلام است.... پنج دسته منتظر عملكرد دولت جناب عالی‌اند:
۱ـ آنها كه به سیاست فضای باز و شعارهای فرهنگی جناب عالی اعتقاد داشتند...
۲ـ آنها كه توقع اصلاح زندگی روزمره و رفع مشكلات معیشتی خود را داشتند...
۳ـ آنها كه طرفدار و متمایل به جناح روحانیون و خواهان پیروزی سیاسی نسبت به رقبای دیرینه خود بودند.
۴ـ آنها كه به جنابعالی رأی ندادند ولی معتقد به این نظام‌اند و خود را سخت پایبند به اصول آن می‌دانند.
۵ـ آنها كه اعتقادی به حقانیت نظام ما ندارند چه مصلحتا رأی داده باشند و چه امتناع پیشه كرده باشند.
جز برای عده‌ای از ردیف چهارم... عدم توفیق جناب عالی نامطلوب است... این جانب وظیفه خود می‌دانم بر مبنای این تحلیل و با توجه به روشی كه بعضی از وزرا و كارگزاران دولت پیش گرفته‌اند... چند توصیه را به جناب عالی تقدیم كنم...:
الف ـ هر عضو شایسته‌ای كه بناحق جابجا و بركنار شود چهار ستم وارد شده: نسبت به خود او، به منصب او، به جانشین او، و به كل دولت... آیا بعضی‌ها گمان می‌كنند دوران پاكسازیهای اواخر 57 و اوائل 58 به سر نیامده است؟!...
ب ـ در نظام ما بر عكس بسیاری از دیگر كشورها استبداد راهی ندارد و رئیس جمهور هر قدر هم محبوب باشد نمی‌تواند در مقابل مجلس قد علم كند. پس وزرا و زیردستان آنها از تحقیر مجلس... طرفی نمی‌بندند... و فریب رأی دیروز را نخورند بلكه... با تدبیر و احترام... با مجلس و نمایندگان مردم رفتار كنند...
ج ـ دشمنان قهار ما اصل نظام و رهبری آن را هدف گرفته‌اند و به عناصر و حالات و شرایطی در تاریخ سیاسی امروز ما دل بسته‌اند. در این شرایط وزراء و معاونان و مدیران تازه به دوران رسیده آنان كه در پی افتتاح مجدد پرونده سیاسی آیتالله منتظری‌اند بدانند كه با هر نیتی چنان كاری را می‌كنند، آب به آسیاب دشمن می‌ریزند... چنان تفتین سیاسی‌ای خیانتی نسبت به نظام و رهبری محسوب می‌شود... شایسته است قاطعانه جلو ادامه این انحراف گرفته شود بلكه در نطفه خفه شود... تأكید بر این نكته را ضروری می‌دانم كه خیانت به نظام و تضعیف رهبری در حافظه ملت ما عمیقا ثبت می‌شود و پاك كردن آن در آینده حتی به خون هم میسر نخواهد شد گرچه امروز با سكوت از كنار آن بگذرند...
سید مصطفی میرسلیم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
۲۹ / ۷ / ۱۳۷۶»
و اما پاسخ رئیس جمهور:
جناب آقای مهندس میر سلیم
نامه و نظر شما را دریافت داشتم. ضمن سپاس، از شما می‌خواهم كه در آینده نیز مرا در جریان رأی و نظر خویش قرار دهید... دوستانه عرض می‌كنم كه نگرانی ابراز شده در ذیل نامه‌تان اساس ندارد. اینكه كسانی درصدد تضعیف نظام و رهبری معظم و مطرح كردن دیگران باشند، گرچه مسلم است كه در جمع مردم كم و بیش هستند، ولی حكم به اینكه در میان مسؤولان متدین و با سابقه... نیز وجود دارند ناشی از نوعی بدبینی‌ذهنیتی است كه متأسفانه بعضی‌ها سعی در القای آن دارند. انشاءالله همه ما و از جمله برادرانتان در دولت و نظام اجرائی كشور همچون شما خیرخواه دین و انقلاب و كشور هستند. البته در هر جمعی امكان حضور و نفوذ افراد كج فهم یا خدای ناخواسته بدخواه وجود دارد كه البته همه ما (نه فقط جمعی خاص) باید در این زمینه هوشیار باشیم و از شر بدخواهان به خداوند پناه ببریم...
ایام عزت مستدام
خاتمی
۳۰ / ۷ / ۷۶»
شنبه ۳ / آبان / ۷۶
عدم حضور آقای خاتمی در مراسم سالگرد حاج آقا مصطفی خمینی نقار ایجاد كرده بود، لذا برگزاركنندگان مراسم را دعوت كردم تا دیداری با آقای خاتمی داشته باشند. جلسه خوبی بود و رفع كدورت شد.
عفیف نابلسی، رئیس جمعیت علمای جبل عامل، و جمعی از اعضای این جمعیت به دیدارم آمدند و از «جمعیت» گزارشی دادند. عفیف چنان حرف می‌زد كه گویی من تا به حال حتی نام لبنان را هم نشنیده‌ام. این جمعیت غیر قابل اعتماد است و هرگز نتوانسته جامعیت و فراگیری لازم را به دست آورد. در لبنان، اعضای این جمعیت را بیشتر به عنوان گروهی روحانی می‌شناسند كه صرفا به منافع خود می‌اندیشند. همین نكته را به نحوی با آنها در میان گذاشتم.
امشب رفیق حریری، نخست وزیر لبنان، همراه دهها خبرنگار به تهران می‌آید. خوبست به درخواست مصاحبه این خبرنگاران با آقای خاتمی جواب مثبت بدهیم. لبنان یعنی خبرنگاران. تنها چیزی كه لبنان كوچك را در دنیای بزرگ عرب نام‌آور كرده است خبرنگاران و رسانه‌های جمعی لبنان است. قویترین كادرهای خبری، روزنامه‌نگاری و رسانه‌ای عربها، بخصوص در منطقه خلیج فارس، لبنانی هستند. فضای پر تسامح لبنان مهمترین عامل این رشد خبری و سیاسی است.
یكشنبه ۴ / آبان / ۷۶
در ملاقات حریری، نخست وزیر لبنان، با آقای خاتمی حضور داشتم. رئیس جمهور، لبنان را چار سوق فرهنگهای گوناگون و از مراكز كم‌نظیر گفتوگو و همزیستی ادیان و فرهنگها خواند و ابراز امیدواری كرد كه لبنان مجدا عروس فرهنگ و تمدن خاورمیانه شود. اظهارات و تعابیر خاتمی توجه حریری را به خود جلب كرده بود. بعد از پایان ملاقات، خاتمی برای اولین‌بار مصاحبه‌ای سرپایی با خبرنگاران روزنامه‌ها و شبكه‌های تلویزیونی لبنان انجام داد.
شب گذشته جلسه سران سه قوه برگزار شد. در این جلسه آقای خاتمی از آقای یزدی پرسیده چرا در خطبه‌های نماز جمعه گفته‌اید «باید با شهردار تهران برخورد شود و كرباسچی باید بازجویی پس بدهد»، ما كه شنیده بودیم رهبر با این امر مخالف است. یزدی هم پاسخ داده كه همین‌طوری به فكرم رسید اینها را بگویم. ولی بعید است حرف به این مهمی را همین‌طوری گفته باشد. مذاكره نگران كننده‌ای است.
به اتفاق آقایان عبدالله نوری و مهاجرانی جلسه‌ای با رئیس جمهور داشتیم. آقای خاتمی از دیدار هفته گذشته‌اش با مقام رهبری نكاتی را نقل كرد. از جمله مسائلی كه در آن دیدار درباره‌اش صحبت كرده‌اند، سیاست چاپ توضیح‌المسائل آقایان مراجع یا كسانی بوده كه معتقدند صاحب فتوا هستند. آقای خاتمی به رهبری گفته كه شیوه كنونی صدور اجازه برای چاپ رساله‌های عملیه شیوه مناسبی نیست و دولت نباید در این قبیل مسائل دخالت كند. اما نظر آقای خامنه‌ای این بوده كه به هر حال چاپ رساله باید حساب و كتاب داشته باشد و تحت نظارت باشد. در حال حاضر آقایان سعیدی، سید احمد خاتمی و حسینی قوچانی باید اجازه چاپ رساله را صادر كنند. رهبری دو ملاك برای احراز صاحب رساله پیشنهاد كرده‌اند: 1. ضد انقلاب نباشد، 2. صلاحیت علمی داشته باشد و ملا باشد. جامعه مدرسین و شورای مدیریت حوزه علمیه قم به طور غیر رسمی زیر بار این شیوه نمی‌روند. اخیرا آقای آذری‌قمی توضیح‌المسائل نوشته اما به او اجازه نشر رساله‌اش را نداده‌اند؛ به همین‌خاطر، مرتب اعتراض می‌كند. آقای خامنه‌ای به رئیس جمهور گفته‌اند كه برخورد با آذری‌قمی را منع كرده‌اند..
