۱۸ اسفند ۱۳۸۲
زنان در عرصه تصميم سازي
لبنان از کشورهاي عربي است که سالها تحت تأثير فرهنگ فرانسوي قرار داشته و خود را وابسته به فرهنگ عربي نمي شناسد. ولي به خوبي به ياد دارم وقتي دختر سوم من در لبنان متولد شد و همسرم را از بيمارستان به منزل منتقل مي کرديم، نگهبان ساختمان به آرامي از راننده پرسيد که بچه چيست؟ او هم گفت دختر است بي آنکه تبريکي بگويد پيش من آمد و براي تسلي گفت: ناراحت نباش، خدا بزرگ است. سخت منقلب شده بودم ولي فرهنگ عربي بود.
شايد بزرگ ترين هنر اسلام نيز همين بود که در 1400 سال پيش در جامعه اي که دختران را پس از تولد به گور مي سپردند، حقوق زيادي براي آنان در نظر گرفت. امروز هم فرق خاصي بين فرهنگ ايراني و عربي در مورد زنان وجود دارد.
يکي دو سال پيش خاطرات نيکسون، رئيس جمهور اسبق آمريکا را مي خواندم. در يکي از تحليل هايش مي گويد که ژاپن با همه پيشرفتش هنوز نيمي از توان خود را به دنيا عرضه کرده است، چون هنوز زنان در ژاپن بصورت جدي در عرصه سازي حضور ندارند.
واقعيت هم همين است که جوامعي که زنان در حوزه تصميم سازي پا به پاي مردان تأثير گذار و تصميم گير نباشند پيشرفتِ ابتري خواهند داشت.
زنان بايد در اداره کشور سهيم باشند و آنها خود بايد حق خود را تثبيت کنند که مولا علي فرمود حق گرفتني است. نشاط جامعه زنان در سراسر دنيا و نيز تا حدودي در کشورهايي مثل کشور ما نويد بخش آيندۀ بهتري براي بشريت است. متأسفانه فرهنگ مسلط مردانه در جهان طي اين مسير را براي زنان دشوار کرده است.
تغيير درصد قبولي هاي دانشگاه در اين چند ساله اخير در ايران به نفع جامعه زنان و حضور فرهنگي و سياسي و اجتماعي نسبي آنان نشانه به بار نشستن تلاش بي وقفه آنان است.
اگرچه من همواره با کساني که در همه حوزه ها زنان را جدا مي کنند و براي آنان فعاليتهاي اختصاصي قائلند مخالفم و خود همين شيوه را اثبات تفاوت بين زن و مرد مي دانم و معتقدم بايد به جاي تکيه بر جنسيت به کار و انديشه انسان –چه زن و چه مرد- تأکيد داشت ولي شايد اين استدلال آنها هم که معتقدند در شرايط نابرابر بايد مسأله زنان به عنوان يک پروژه مستقل دنبال شود نيز دور از حقيقت نباشد.
حل مشکلات حقوقي، نگاه فقهي متناسب با شرايط زمان و مکان، ايجاد فرصتهاي برابر اجتماعي و سياسي براي زنان ضرورتهاي پر اولويتي است که تمام تلاشگران در عرصه مسائل زنان بايد در کشورهايي مثل کشور ما به آن توجه نمايند.
دفاع از جامعه زنان بايد منطقي باشد. ياد طنزي افتادم که يکبار کسي مي خواست از موضع ديني از زنان دفاع نمايد، گفته بود حضرت مريم با اينکه زني بيش نبوده، خداوند نام وي را در قرآن آورده است.
اگر اين نوع دفاعهاي ابلهانه بنام دين صورت نمي گرفت، اين همه اتهام تاريخي به اسلام وارد نمي شد.