حاج احمد آقا و نقش او در رشد اندیشه دینی

 

فردا مراسم سالگرد حاج سید احمد خمینی در تهران برگزار می‌شود. هر ساله از زمان رحلت ایشان، مراسمی برگزار می‌شد. تنها پارسال این مراسم برگزار نشد. به نظر می‌رسید به خاطر اتفاقات تلخی بود که نسبت به بیت امام خمینی صورت گرفته بود. اتفاقات توهین‌آمیزی که از سوی محافظه‌کاران مدعی صورت گرفته بود و آیه‌الله توسلی، یار دوست‌داشتنی امام خمینی در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام، در همین رابطه و در دفاع از امام جان خود را به جان آفرین تسلیم کرد. مرحوم حاج سید احمد خمینی، بی‌شک در دهه‌ی اول انقلاب تاثیرگذارترین فرد کشور بود. در آن دوران همه تصمیمات کلان کشور زیر نظر امام خمینی قرار داشت و احمد آقای خمینی کلید ارتباطی با امام بود. رشد جریان روشنفکری دینی ـ در قاموس ادبیات آن روز ـ و نفی تحجر از حوزه‌های دینی نیز در آن دوران مدیون اندیشه احمد آقای خمینی بود. او به دلیل اینکه داغ تلخ تحجر را در دوران غربت امام خمینی در حوزه‌های علمیه حس کرده بود و عمق خطر آنان را برای دین و انقلاب و اسلام به خوبی می‌فهمید، با تکیه به قدرتی که داشت، همواره فضای تصمیم‌گیری حکومت را از دسترس آنان دور می‌کرد و جریانات آزاداندیش را در کشور پشتیبانی می‌کرد. آقایان خاتمی، عبدالله نوری، میر حسین موسوی، کروبی از همراهان آن روزهای احمد آقای خمینی شناخته می‌شدند و در مقابل بسیاری از کسانی که این روزها تاثیرگذاران عرصه فرهنگ و دین هستند، همواره خود را در انزوای تبلیغاتی می‌دیدند. اگر در آن دوران آغاز انقلاب، این نقش برجسته را احمد آقای خمینی به نمایندگی از امام ایفا نکرده بود، مرز جمهوری اسلامی با آنچه بعدها طالبانیزم تعبیر شد، معلوم نبود. فرزند هوشمند و زمان‌شناس ایشان، حاج حسن آقای خمینی هم این نقش را بدون داشتن پشتوانه‌ی قدرتی مثل پدر در این دوران بر عهده دارد. تلنگرهای به موقع حسن آقا در مورد مسائل اجتماعی و فرهنگی ادامه‌ی آن خط فکر روشنفکری دینی است که با شرایط امروز جامعه پیوند خورده است. به خانم فاطمه طباطبایی، همسر و به آقایان سید حسن و سید یاسر و سید علی خمینی که با هر سه افتخار دوستی دارم، تسلیت مجدد می‌گویم.