سید محمد علی ابطحی رئیس مؤسسه گفتگوی ادیان در گفتگو با خبرنگار گروه دین و اندیشه "مهر" اظهار داشت : دین بخش ویژه  هر فرهنگ و تمدنی را شامل می شود و از این رو ادیان در طول تاریخ  با تمام تأثیرات مثبت و منفی خود بر فرهنگ و تمدن کشورها تأثیر گذار بوده اند .

وی در ادامه با اشاره به اینکه همه ادیان خود را حق می دانسته اند گفت : در تاریخ امکان گفتگوی ادیان به صورت سنتی وجود نداشته است اما جریان چند دهه اخیر نشان می دهد که در دنیا امکان این گفتگو فراهم شده و علاوه بر این گفتگوی ادیان زمینه را برای گفتگوی دیگر عناصر تمدنی مهیا کرده است . 

ابطحی افزود : معنویت و ارتباط با یک قدرت برتر مهمترین نیاز بشر است و به همین دلیل پاسخگویی به نیاز معنوی ، واقعیتی است که علوم اجتماعی به مطالعه آن توجه بسیاری دارند و در این مورد مبحثی بیان شده است که به شکل ارتباط انسان با خداوند می پردازد و این ارتباط را به دو نوع عمودی و افقی تقسیم می کند .

وی در توضیح ارتباط عمودی و افقی با خداوند گفت : این سوال مطرح می شود که آیا برای ارتباط با خداوند باید تمام مراحل شریعت را طی کرد و یا هر کسی می تواند با یک رابطه مستقل و به صورت افقی راهی را برای ارتباط با خداوند تعیین کند . اگر چه در هر دینی رعایت شریعت روند افقی ارتباط با خداوند را تقویت می کند اما بشر به این سمت حرکت می کند که بدون تأکید بر ارتباط از طریق شریعت و به صورت عمودی، تنها به شیوه افقی، ارتباط اولیه ای را با خداوند برقرار کند .

ابطحی با اشاره به اینکه عدم گفتگوی ادیان موجب نابودی همه آنها می شود گفت : ضرورت دیگری که در سالهای اخیر مسئله گفتگوی ادیان را به بحثی جدی مبدل کرده است، وقوع انقلاب ارتباطات بوده که در حوزه های مختلف تأثیرات خود را وارد کرده اما در حوزه های دینی و فرهنگی کمتر به این انقلاب جهانی توجه شده است . این انقلاب با فراهم آوردن دهکده ای جهانی مرزهای موجود را برداشته و امکان ارتباط بدون مرز را فراهم می کند از این رو هر کس در مقابل ادعاهای دینی خود به جای درگیری و تخاصم، ملزم به بیان استدلالهای دقیق است . 

وی در مورد نمونه اولی که در جریان گفتگوی ادیان مطرح شد به مجمع واتیکان در سال 1963 اشاره کرد و گفت : به مدت شش ماه رهبران کلیساها گرد هم آمدند تا بازنگری درستی در دین مسیحیت داشته باشند و امکان نو شدن برای این دین را مهیا کنند و در این مجمع گفتگو با دین اسلام به عنوان یک واقعیت و ضرورت مورد تأکید قرار گرفت. البته باید در نظر داشت که از نظر فلسفی گفتگوی مسیحیت با دین پس از خود، دشوارتر از گفتگوی اسلام با دین قبل از خود است .

ابطحی در ادامه رواج گروه هایی که خشونت را بر جهان حاکم کرده اند را مؤثر بر افکار عمومی اعلام کرد و گفت : این خطر بزرگ که در تمام دنیا دین را برابر با خشونت تصور کنند خطر بزرگی خواهد بود ، از این رو لازم است همه ادیان در جهت ترویج زندگی مسالمت آمیز با یکدیگر گفتگو و تعامل داشته باشند تا دین را به عنصری جدی در جهان بدل کنند اما موضع گیری ما در مقابل حوادث و اتفاقات آسیبهای بیشتری را به حرمت ادیان وارد می کند .

وی  استفاده از دین توسط بشر را برای کسب زندگی بهتر عنوان کرد و پیامد عدم برآورده شدن نیاز انسان را، ترک دین دانست و تصریح کرد : باید حقیقت اسلام و مسیحیت مشخص و تعیین شود که آیا این ادیان با جریان زندگی انطباق دارند . امروزه حذف مقوله دین از طرف دو جریان تحت فشار قرار دارد. از یک سو مجموعه ای هستند که دین را در مقابل  جریان عادی زندگی دانسته و آن را نفی می کنند و جریان دیگری هم اعتقاد به رواج خشونت از طریق دین دارد .

ابطحی اصل ادیان را امری ثابت عنوان کرد و اظهار داشت : برداشتهای ما از ادیان متفاوت است اما معتقدیم که دین می تواند زندگی بشر را تأمین کند و همواره کارآمد ظاهر شود . استفاده از خشونت و همچنین استفاده ابزاری از دین برای تحکیم پایه های حاکمیت بدترین آفتی است که هر دینی می تواند آن را پیگیر شود . در این رابطه ما به اسلامی معتقد هستیم که می تواند مزاحم زندگی انسانها نباشد و علاوه بر این با تسامح و تعامل قابلیت یاری رساندن به زندگی انسانها را هم دارد .  

http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=269185